تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی و سومین شهر بزرگ ایران است. این شهر در ادوار مختلف، پایتخت ایران بوده و در زمان صفویه پنجمین شهر بزرگ جهان بوده است.
تبریز یکی از شهرهای مهم ایران از نظر تاریخی و اقتصادی و دومین شهر صنعتی کشور است. این شهر باشکوه به خاطر فضای دوستانه و تمیزی اش شناخته شده است. تبریز را شهر اولین ها نیز می نامند، زیرا در استفاده از بسیاری از فناوری ها و امکانات پیشگام بوده است. این شهر یکی از برترین مقاصد گردشگری ایران است و در سال 2018 به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی معرفی شد.
مردم تبریز به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می کنند. آنها فرهنگ، سنت ها و هنر منحصر به فرد خود را دارند که این شهر را در ایران به یک مکان جذاب و مهم تبدیل می کند.
در این مقاله از ایرانگرد، جاذبهها و فعالیت های گردشگری در تبریز را معرفی خواهیم کرد تا در سفر به این شهر زیبا و تاریخی، بهترین لحظات را تجربه نمایید.
آب و هوا
تبریز که در میان کوهها احاطه شده است، آب و هوای نسبتاً سردی مانند بقیه استانهای آذربایجان شرقی دارد. دما در زمستان بین -8 تا 10 درجه سانتیگراد و در تابستان بین 24 تا 30 درجه متغیر است. میزان بارندگی سالانه در این شهر حدود 330 میلی متر است.
تبریز زمستانهای سرد و تابستانهای معتدلی دارد که آن را به یکی از محبوبترین مقاصد ایران برای تعطیلات تابستانی تبدیل کرده است.
جاذبه های تاریخی تبریز
ارگ تبریز
ارگ تبریز که به ارگ علیشاه نیز معروف است به قرن چهاردهم میلادی بازمی گردد. مورد استفاده این سازه چشمگیر، هنوز ناشناخته است، اما حدس زده می شود که مسجد بوده است.
ارگ تبریز در زمان قاجاریه در جنگهای ایران و روسیه برای دفاع از شهر و نگهداری مواد غذایی و مهمات، مورد استفاده قرار میگرفت و بخش زیادی از بنا در آن زمان ویران شد. بخش باقی مانده از این بنای تاریخی یکی از شاخصترین جاذبه های تبریز است. طاق نماي ارگ تبريز عريضتر از طاق نماي تيسفون است و از ويژگي هاي بارز اين سازه میباشد.
موزه آذربایجان
موزه آذربایجان، مهمترین موزه از 17 موزه واقع در تبریز و دومین موزه برتر باستان شناسی ایران پس از موزه ملی تهران است. سکههای باستانی، سفالها، مجسمهها، کتیبهها و لباسهای سنتی از جمله اشیایی است که در این موزه نگهداری میشود. موزه آذربایجان بهترین مکان برای آشنایی با تاریخ استان آذربایجان و تبریز است.
مقبره الشعرا
ایرانیان از دیرباز به شاعران خود احترام می گذاشتند و به آنها عشق می ورزیدند و حاضر بودند یاد و میراث آنان را با ساختن زیارتگاه گرامی بدارند.
تبریز، خانه شاعران محبوب بسیاری در تاریخ ایران بوده است که بسیاری از آنها محله سرخاب را برای سکونت انتخاب کرده و میخواستند پس از مرگ نیز در آنجا دفن شوند.
مقبره الشعرا که بر فراز قبرستان سابق محله سرخاب ساخته شده، خانه ابدی تقریباً 300 شاعر ایرانی همچون شهریار و خاقانی است. این سازه به دلیل زلزله های رخ داده در سال های 1814 و 1815 به طور کامل ویران شد و بنای یادبود دیگری در سال 1971 برای گرامیداشت یاد شاعران ساخته شد. بازدید از این بنا به شما امکان می دهد تا با بخش بزرگی از ادبیات ایران و شاعران نامدار آن آشنا شوید.
مسجد کبود تبریز
مسجد کبود یا مسجد جهانشاه، که ساختمان آن به استناد کتیبه برجسته سردر، سال 870 هجری قمری به اتمام رسیده است، تنها بنای باقی مانده از سلطنت قراقویونلو و یکی از منحصر به فردترین مساجد ایران است. مسجد کبود به دلیل کاشی کاریهای آبی با شکوهش به فیروزه اسلام معروف است. این مسجد، زمانی بخشی از مجموعه مظفریه به همراه سازههای دیگری مانند حمام و مدرسه بوده است. متاسفانه این مسجد تنها بنایی است که از آن مجموعه، هنوز پابرجاست. نقوش و استفاده از طلا در کاشی ها از دیگر ویژگیهای شگفت انگیز این مسجد است. بخش بزرگی از مسجد کبود بر اثر زلزله سال 1814 ویران شد و بین سالهای 1939 تا 1968 تعمیر شد.
موزه قاجار
محل موزه قاجار، خانه حسنعلی خان گروسی، یکی از مشهورترین سیاستمداران عصر قاجار است. خانه او در سال 1384 خریداری و به موزه قاجار تبدیل شد. علاوه بر اشیای جالبی که در این موزه به نمایش گذاشته شده است، خود خانه به دلیل داشتن پنجره های رنگارنگ زیبا، گچبری و آینه کاری، ارزش بازدید دارد.
خانه مشروطه
انقلاب مشروطیت ایران بین سالهای 1905 تا 1911 به وقوع پیوست و منجر به تأسیس اولین مجلس قانونگذاری ایران در دوره قاجار شد. در این جنبش، فعالان زیادی از سراسر کشور از جمله تبریز حضور داشتند. خانه مشروطه، محل تجمع و مقر مشروطه خواهان تبریز مانند ستارخان و باقرخان بود. با مراجعه به خانه مشروطه این فرصت را خواهید داشت که با انقلاب مشروطه در ایران و مشهورترین فعالان آن آشنا شوید.
کندوان
کندوان در دامنه رشته کوه سهند و در ارتفاع 2200 متری، یکی از بی نظیرترین روستاهای ایران است. این روستای 3000 ساله به دلیل وجود خانه های کنده شده در صخره ها معروف است. منحصر به فرد بودن سبک زندگی اهالی و خانه های خیره کننده این روستا، هر بیننده ای را متحیر می کند. همچنین می توان یک شب را در هتل واقع در این روستا سپری کرد و یک اقامت بینظیر و منحصربهفرد را تجربه کرد. هنگام بازدید از روستای کندوان می توانید از محصولات محلی مانند عسل و میوه نیز لذت ببرید.
مسجد جامع تبریز
در تاریخ ایران مسجد جامع هر شهر، مهمترین مسجد آن بوده است. مسجد جامع تبریز، در بازار تبریز قرار دارد و یکی از مهمترین بناهای تبریز میباشد. این مسجد در زمان سلجوقیان ساخته شد اما بعداً برخی از تزئینات به آن افزوده شد. بدون شک محراب مسجد جامع تبریز بهتنهایی یک اثر هنری از دورههای گذشته است. تزیینات این مسجد در کنار پیشینه تاریخی، آن را به یکی از پربازدیدترین آثار تاریخی تبریز تبدیل کرده است.
بازار تبریز
بازار هزارتوی تبریز، بزرگترین بازار مسقف جهان و یکی از میراث جهانی یونسکو است. قدمت این بازار باشکوه به قرن دهم میلادی بازمیگردد و همواره یک نقطه تجاری مهم در ایران و آسیا بوده است.
بنای فعلی بازار در سال 1814 پس از تخریب بازار قدیمی در اثر زلزله ساخته شد.
این بازار وسیع همچنین شامل 29 مسجد، 24 کاروانسرا، 5 موزه، 4 مدرسه و 4 حمام است. اهمیت بازار تبریز به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم بیشتر شد و در قرن نوزدهم میلادی به مهمترین مرکز تجاری جهان تبدیل شد.
امروزه بازار تبریز همچنان یکی از مراکز تجاری اصلی ایران و آسیاست. با گشت و گذار در این بازار می توانید انواع سوغاتیها به ویژه بهترین نوع فرش تبریز را پیدا کنید.
جاذبه های طبیعی در تبریز:
رشته کوه سهند
رشته کوه سهند به خاطر کوهپایه های سرسبزش به مروارید کوه های ایران معروف است. این رشته کوه در جنوب تبریز قرار دارد و دارای 17 قله با بیش از 3000 متر ارتفاع است. می توانید از این کوه های زیبا بالا بروید و کمی ماجراجویی را به تور تبریز خود اضافه کنید.
جنگل ارسباران
ارسباران، منطقه ای حفاظت شده در شمال استان آذربایجان شرقی میباشد که یکی از زیباترین جنگل های هیرکانی ایران است. جنگل ارسباران به دلیل حیات وحش منحصر به فردش در فهرست میراث جهانی یونسکو به شمار می رود.
زندگی شبانه و مکان های دنج در تبریز
ائلگلی
ائلگلی، یکی از مهمترین گردشگاههای شهر تبریز است که در جنوب شرقی آن و در ۷ کیلومتری مرکزشهر واقع شدهاست. این مکان در زمان آققویونلوها ایجاد شده و در دوره صفویان گسترش یافتهاست.
قدمت کاخ تاریخی ائلگلی، به دوران آققویونلوها باز میگردد و امروزه به عنوان یک رستوران فعالیت می کند.
عمق دریاچه ائلگلی ۲ متر بوده و در محوطه آن قایقرانی انجام میشود. همچنین شهر بازی (لوناپارک) و نیز غذاخوری و فستفود و کافیشاپهای متعددی در داخل این گردشگاه وجود دارد.
علاوه بر کمپینگ، پیاده روی و لذت بردن از فضای با طراوت پارک می توانید از سایر امکانات آن مانند پیست اسکیت، شهربازی، مینی گلف و … استفاده کنید.
عابرگذر شهریار تبریز
خیابان شهریار، یکی از محبوب ترین پاتوق های تبریز است. این عابرگذر به خیابان شانزلیزه تبریز معروف است. خیابان شهریار مملو از مغازه ها، رستوران ها و کافه ها است و می تواند انتخاب خوبی برای گذراندن عصر و تفریحات شبانه تبریز باشد.
مجموعه تفریحی کوه عینالی
پارک کوهستانی یا تفریحگاه کوهستانی عینالی تبریز، بزرگترین مجموعه طبیعی تفریحی ایران است که در ارتفاعات کوه عینالی در کوهستان سرخاب تبریز قرار گرفته است. این تفریحگاه که به صورت یک پارک جنگلی-کوهستانی شکل گرفته است محل گردهمایی و استراحت اهالی تبریز و گردشگران است.
علاوه بر کوهنوردی می توانید از امکانات دیگری مانند دریاچه مصنوعی و تله کابین و منظره باشکوه شهر لذت ببرید.
سوغات تبریز
تبریز، یکی از مراکز اصلی تولید فرش در ایران است. فرشهای دستبافت موجود در تبریز، بهترینهای کشور هستند و به کشورهای سراسر جهان صادر میشوند. تبريز همچنین به محصولات چرمی، به ويژه كفش معروف است كه مي توانيد آنها را به عنوان سوغات براي عزيزان خود بخريد. علاوه بر این، چند نوع شیرینی مانند باقلوا، قرابیه و باسلوق از جمله سوغاتی های محبوب تبریز هستند.
انواع سوغات تبریز در بازار تبریز یافت می شود و بهترین کیفیت را دارند.
نویسنده و خبرنگار ایرانگرد: مهسا محمودگرجی