ورود به دره ها سال هاست که با اهداف مختلفی از جمله استفاده نظامی، دسترسی به منابع آب و غذایی انجام می شده است. به عنوان مثال در برخی از قلعههای غیر قابل نفوذ روی دیوارها، از درهها برای مسیرهای گذر یا خروج آب یا راههای فرار استفاده میشده است، مانند قلعه ملک بهمن در شاهاندشت، قلعه الموت در گازرخان و قلعه دختر در میانه. در طول سالیان متمادی، مردم به روش های مختلف برای اهداف مختلف، از ماجراجویی گرفته تا گنج یابی، وارد دره های صعب العبور می شدند.
تاریخچه دره نوردی در ایران
تاریخچه ورود به دره های فنی و عمودی و دسترسی با طناب در سال 1332 همزمان با ساخت سد کرج (امیرکبیر) و استقرار ارتش در آن مکان بود.
ارتش وارد دره ای به نام تکاوران شد. این دره دارای 4 آبشار است که فقط 3 ماه از سال آب دارند و اکنون محل تمرین تکاوران ارتش است. برای اولین بار، دو نظامی به نامهای وزیری و مرتضوی تلاش میکنند تا تنگه اندرسم مازندران را شناسایی کنند، اما پس از آبشار دوم مجبور به ترک دره میشوند. در تیرماه 1362 تیم دو نفره به سرپرستی مرحوم رضا آغماشه و حسین سامی موفق به ورود به دره شدند.
در سال 1373 گروه “داراب گرد” به سرپرستی آقای عبدالمحمدی دره رغز را در استان فارس افتتاح کرد. در سال 1380 گروه خانه کوهنوردان تهران دره کمجل را در منطقه سیاه بیشه مازندران افتتاح کرد. در دهه 80 دره های زیادی افتتاح شد و هر ساله با کشف و افتتاح مسیرهای جدید این ورزش گسترش بیشتری پیدا کرد.
مرداد 1384 بزرگترین فاجعه دره نوردی و کوهنوردی ایران رخ داد، تیمی 11 نفره از باشگاه خانواده و طبیعت قزوین در دره «اندرسم» جاده چالوس بر اثر سیل دچار حادثه شدند و همه جان باختند.
در شهریورماه 1388 دوره جستجو و نجات دره توسط سازمان صلیب سرخ آمریکا به میزبانی باشگاه دماوند تهران و با مربیگری مجید ثابت زاده در منطقه شاهان دشت برگزار شد.
تا اواخر دهه هشتاد دره نوردی بر اساس دانش سنگنوردی و با همان فنون و طناب زدن بود. در این زمان گروهها به فعالیتهای تخصصیتری در ارتباط با دره نوردی پرداختند و سعی در به روز رسانی تکنیک های دره نوردی و دهانه های بیشتر داشتند.
در بهار1390 اولین همایش ملی دره نوردی در نیشابور و در تابستان همان سال دومین همایش در کرج برگزار شد. دستاورد این همایش ها لزوم آموزش دانش روز دره نوردی بود. در همین راستا در پاییز 1391 به میزبانی هیئت کوهنوردی اصفهان و گروه کوهنوردی آراد، دوره رسمی دره نوردی توسط آکادمی کانوئینگ آمریکا (ACA) در اصفهان و زیر نظر ریچارد کارلسون برگزار شد.
در تابستان 1392 سومین همایش ملی دره نوردی در مقر فدراسیون در پلور و در زمستان همان سال اولین مانور مشترک امداد و نجات در دره توسط هلال احمر و شرکت کنندگان ACA برگزار شد.
در سال 1392 برای اولین بار در فدراسیون کوهنوردی و سنگنوردی ایران بخش دره نوردی راه اندازی شد که تا به امروز در ایران فعال می باشد.
دره نوردی بانوان در ایران
دره نوردی یکی از ورزش هایی است که در سال های اخیر در ایران به سرعت رشد کرده و بانوان نیز در آن فعالیت دارند. در ایران محدودیتی برای حضور بانوان در این ورزش وجود ندارد و هزاران علاقه مند به این ورزش می پردازند.
برای دره نوردی در ایران چه چیزی لازم است؟
ابتدا باید دانش کافی برای انجام دره نوردی داشته باشید. این دانش با شرکت در دورههای آموزشی به دست میآید. شما میتوانید این دوره ها را در کشور خود یا ایران بگذرانید. اگر بخواهید این دوره ها را در ایران بگذرانید، ۲ تا ۳ روز زمان نیاز دارید. پس از این آموزشها می توانید از قسمت بزرگی از دره های ایران دیدن کنید.
دوم، به تجهیزات دره نوردی نیاز دارید. تجهیزاتی که بدون آن نمی توان از دره عبور کرد. می توانید این تجهیزات را با خود بیاورید و یا در ایران تهیه کنید.
سوم، شما باید یک تیم با تجربه را برای ورود به دره انتخاب کنید. بدون تیم مجرب، ورود به دره می تواند بسیار خطرناک باشد.
درجه سختی دره های ایران چقدر است؟
دره های زیادی در ایران وجود دارد. برخی از آنها برای همه آسان و در دسترس هستند. برخی دیگر سخت و فقط برای افراد با تجربه هستند. دره تنگ الیت واقع در جاده چالوس مازندران سخت ترین تنگه ایران است که دارای درجه 3C4XIII است. در سال 1392 توسط گروه کوهنوردی آراد افتتاح شد. این دره به دلیل حجم بالای آب باعث لغزنده شدن صخره ها، غرقاب شدن و ایجاد جریانات سخت آبی خطرناک و سفیدی و کف آلود بودن آب باعث عدم دید مناسب در زیر آب و حوضچه ها شده است.
معروف ترین دره های ایران کجاست؟
تعداد دره های شناخته شده در ایران بسیار زیاد است و بسیاری از آنها زیبا و دیدنی هستند. اما تعدادی از دره های شناخته شده تر در زیر معرفی شدهاند.
لیست تمامی دره های ایران:
1. دره علی محمد، قشم:
جزیره قشم بزرگترین جزیره ایران است که در استان هرمزگان قرار دارد. این جزیره طبیعتی بکر و زیبا دارد و قدمت آن به دوران ساسانیان می رسد. این جزیره جنوبی از دیرباز مقصد گردشگری بسیاری از ایرانیان و گردشگران خارجی بوده است.
جزیره قشم در جنوب ایران در استان هرمزگان واقع شده و بزرگترین جزیره تنگه هرمز است. از آنجایی که این جزیره در جنوب بندرعباس قرار دارد، از شمال به بندرعباس، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوب غربی به جزایر ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک محدود می شود.
تنگه عالی محمد (علی محمد) در واقع یکی از سایت های ژئوپارک بزرگ قشم، اولین ژئوپارک خاورمیانه است که افراد کمی از آن اطلاع دارند.
عالی محمد واقعاً یک زیبایی و شاهکار طبیعت است. تنگه ای با صخره ها و طاقچه های فرو رفته و زیبا که گویی هنرمندی ماهر سال ها برای خلق آن وقت گذاشته است.
این تنگه با نام هایی از جمله زیر شناخته می شود:
گردنه بزرگ قشم
دره محمد عالی
تنگه محمد عالی
آبراه باریک
سنگ تنگ و آب
گردنه سنگاب قشم
تنگه علی محمد
این تنگه از نظر ساختاری ترکیبی از «تنگه کهکوه» و «تنگه کاریان» قشم است، با این تفاوت که طبیعت آن بسیار بکر و ناشناخته است. بسیاری از گردشگران قشم از وجود این تنگه بی خبرند که باعث شده است دیدن چنین جاذبه شگفت انگیزی را از دست بدهند.
بهترین زمان و فصل برای سفر به تنگه عالی محمد؟
با توجه به اینکه جزیره قشم در جنوب کشور قرار دارد، به دلیل جزیره ای بودن، آب و هوای آن گرم و مرطوب است. از تیر تا شهریور می توان گفت تقریبا گرم ترین روزهای جزیره است اما در عوض هزینه سفر شما در این زمان نصف ماههای دیگر سال است. اما بهترین زمان سفر به قشم، دی و بهمن است که دمای این جزیره به حدود 30 درجه سانتیگراد و کمترین آن به حدود 15 درجه سانتیگراد می رسد.
تجهیزات لازم برای سفر دره عالی محمد؟
دیدن از عالی محمد یک روزه است. به همین دلیل نیازی به وسایل کمپینگ نیست. داشتن کفش کوهنوردی، آب و غذا برای یک روز ضروری است. ضمناً بازدید از این مسیر نیاز به راهنما دارد.
بهترین برنامه برای بازدید از تنگه عالی محمد چیست؟
فاصله تنگه عالی محمد تا شهر قشم 100 کیلومتر است که طی 90 دقیقه می توان آن را طی کرد. بعد از این مسیر پیاده روی نسبتا طولانی وجود دارد که بیش از دو ساعت طول می کشد.
بهترین برنامه برای بازدید از این دره این است که صبح زود قشم را ترک کنید و تمام روز را به بازدید از این تنگه اختصاص دهید.
2. تنگ دار یا دره دار
دره تنگ دار یکی از مقاصد زیبای طبیعت گردی در شمال کشور است. این تنگه در هشت کیلومتری جنوب شهر نوشهر قرار دارد. شنا و پرش، رودخانه نوردی، صخره نوردی از جمله فعالیت های هیجان انگیزی است که در این مکان تجربه خواهید کرد.
دره تنگ دار کجاست؟
تنگ دار یکی از مکان های دیدنی نوشهر در استان مازندران است که در میان جنگل های سرسبز و در نزدیکی روستای خشکه سرا واقع شده است. تنگ دار به تنگ در، تنگه دار، کورکورود نیز معروف است. مردم محلی آن را تنگ کوشک سرا نیز می نامند. شاید این نام به دلیل وجود درختان در اطراف آن باشد.
مسیر دسترسی به تنگ دار
اگر از جاده چالوس به تنگ دار سفر می کنید، در محل اتصال چالوس به نوشهر، به سمت نوشهر بروید و وارد جاده کوشک سرا شوید. این جاده در هشت کیلومتری نوشهر قرار دارد. بعد از کوشاکسرا، وارد جادهای شده و در چهارراه به سمت راست حرکت کنید تا به پل روی رودخانه کورکورود برسید. باید ماشینتان را اینجا پارک کنید و بقیه راه را تا دره پیاده روی کنید.
زیبایی دره تنگ دار
در مسیر، حوضهایی وجود دارد که می توانید در آن از آب تنی لذت ببرید. در واقع صدای دلنشین آب و شنا در برکه های زلال از جمله ویژگی های به یاد ماندنی بودن در تنگ دار است. به خصوص که صخره های آن پوشیده از خزه است و شاخه های پیچک دور آن آویزان است و منظره زیبایی را ایجاد می کند.
جنگل های این منطقه به قدری سرسبز و وسیع است که شاخه های آن در مسیری گسترده شده است. به طوری که در تمام طول مسیر زیر سایه آنها هستید و نور خورشید به سختی از برگ ها به زمین می رسد. در این مسیر احتمالا با گونه های مختلفی از خزندگان و دوزیستان مانند مارهای آبی، قورباغه، خرچنگ و مارمولک مواجه خواهید شد که هیجان این ماجراجویی را دو چندان می کند.
چالش های سفر در تنگ دار
عمق این رودخانه در طول مسیر متفاوت است. به طوری که در ابتدای مسیر عمق آن زیاد نیست و تقریبا تا زانو در آب می روید. اما به تدریج دیوارها به هم نزدیک می شوند و در نتیجه عمق آب افزایش می یابد تا در نهایت آب حداقل تا سینه شما برسد. به همین دلیل بهتر است به صورت گروهی به این منطقه رفته و در قسمتهای عمیق این دره از طناب استفاده کنید. عمق آب رودخانه در فصول مختلف سال متفاوت است و به دلیل آب شدن برفهای بالادست در بهار، میزان آب در اواخر تابستان به بالاترین حد می رسد.
بهترین فصل برای بازدید از دره تنگ دار
بهترین زمان برای سفر به دره تنگ دار اواخر بهار و به خصوص تابستان است. در ابتدای بهار به دلیل بارندگی شدید سطح آب دره بالا بوده و کوهنوردی با خطر همراه است. در فصل پاییز و زمستان به دلیل سرما و برف و باران رفتن به این منطقه توصیه نمیشود. اما تابستان، بهترین فصل برای شنا در تنگ دار است.
دره تنگ دار از مناطق بکر و دست نخورده مازندران است. حتما به صورت گروهی و همراه با راهنمای محلی از این منطقه دیدن کنید. داشتن GPS نیز به شما کمک زیادی می کند. داشتن آب، غذا و تجهیزات کافی از دیگر ملزومات سفر به این منطقه است.
3. تنگ زینگان، تنگه زینه گان
زینگان دره ای است که بیش از یک کیلومتر طول دارد. البته برخی از اهالی، طول این غار را 6 کیلومتر می دانند. دره زینگان با جذابیت های خود شما را شگفت زده خواهد کرد.
تنگ زینگان کجاست؟
تنگه زینگان در ۴۵ کیلومتری جنوب غربی ایلام در شهرستان مهران و در میان دشتی وسیع در نزدیکی روستای صالح آباد قرار دارد. این دره تا مرکز شهر ایلام حدود یک ساعت فاصله دارد. زینگان حدود پنج کیلومتر با روستای صالح آباد فاصله دارد.
مسیر دسترسی به تنگ زینگان
برای دسترسی به زینگان ابتدا باید خود را به شهر ایلام برسانید و سپس از طریق بزرگراه شماره 17 حدود 40 کیلومتر (43 دقیقه) به سمت جنوب غربی رانندگی کنید تا به روستای صالح آباد برسید.
نزدیک امامزاده صالح تابلوی بزرگی را می بینید که شما را به سمت غار زینگان راهنمایی می کند.
از ابتدای این روستا تا پارکینگ غار زینگان حدود پنج کیلومتر راه دارید.
تجهیزات مورد نیاز برای بازدید از دره زینگان
زینگان دره فنی نیست و همه مردم می توانند بدون تجهیزات خاصی از آن دیدن کنند. سطح آب دره ها معمولا پایین است و به راحتی می توان در امتداد آن قدم زد. زمان مورد نیاز برای بازدید از این تنگه حدود 4-5 ساعت است و برای این مدت آب و غذا به همراه داشته باشید.
زمین شناسی تنگه زینگان
تنگه زینگان به مرور زمان و در اثر فرسایش آبی ایجاد شد. وجود چشمهها و آبهای روان، شکل لایههای رسوبی و آهکی را تغییر داده و به مرور زمان و در اثر عبور آب، این تنگه شگفتانگیز ایجاد شده است.
بهترین زمان و فصل سفر به تنگ زینگان؟
بهترین زمان برای بازدید از این مکان اسفند و فروردین است.
4. تنگ رازیانه
رازیانه یکی از تنگههای زیبای استان ایلام است که در نزدیکی شهر ولی عصر (عج) در مسیر ایلام قرار دارد. این تنگه با دیوارهای بلندش یکی از نقاط دیدنی معروف استان ایلام است.
تنگه رازیانه کجاست؟
تنگه رازیانه در 25 کیلومتری شهر ولی عصر و 50 کیلومتری شهر ایلام در استان ایلام قرار دارد.
دسترسی به تنگه رازیانه با ماشین شخصی امکان پذیر است. این دره در کنار جاده واقع شده است.
بهترین زمان و فصل سفر به تنگه رازیانه؟
بهترین زمان برای بازدید از این مکان، اسفند و فروردین است.
5. تنگ کافری، کافرین، کافِری
تنگ کافری در استان زیبای ایلام واقع شده است. این استان تنگهها و دره های بسیار زیبا و دیدنی دارد که بهترین مکان برای داشتن یک سفر ماجراجویانه در دل طبیعت سرسبز این منطقه از کشورمان است.
تنگ کافری کجاست؟
تنگ کفاری در نزدیکی شهر بدره قرار دارد و یکی از مهمترین و پربازدیدترین مکانهای ایلام است. این تنگه در 15 کیلومتری شمال شهر بدره، 5 کیلومتری شمال شهر ولیعصر و در مسیر جاده ایلام به سمت دره شهر قرار دارد.
بدره یکی از شهرستان های استان ایلام است که در 80 کیلومتری ایلام و 38 کیلومتری شمال غربی دره شهر قرار دارد. در این شهر دره های دیدنی و شگفت انگیزی وجود دارد که گردشگران و طبیعت گردان بسیاری را به خود جذب می کند. تنگ رازیانه و تنگ الماس از جمله این مکان ها هستند.
مسیر دسترسی به تنگ کافری
تنگ کافری در حدود 5 کیلومتری شمال شهر ولیعصر قرار دارد. این تنگه به دو صورت قابل بازدید است. یکی از این مسیرها از شمال شهر ولیعصر شروع شده و پس از طی حدود 5 کیلومتر در نهایت به دریاچه سد سیمره می رسد. از اینجا می توانید با قایق از تنگه کافری دیدن کنید.
مسیر دیگری نیز وجود دارد که از جاده ولیعصر به سمت ایلام جدا می شود. این مسیر در نهایت به دره منتهی می شود و می توانید بدون استفاده از قایق از تنگ کافری دیدن کنید.
بهترین زمان و فصل سفر به تنگ کافری؟
بهترین زمان برای بازدید از این مکان، اسفند و فروردین است.
6. تنگه زرنگوش، دره زرنگوش
زرنگوش یکی از تنگه های زیبای استان ایلام است که در نزدیکی شهر بدره و در روستایی به نام زرنگوش قرار دارد. این تنگه با دیوارهای بلندش یکی از نقاط دیدنی معروف استان ایلام است.
دره زرنگوش کجاست؟
زرنگوش یکی از روستاهای استان ایلام واقع در شهرستان بدره است. روستای زرنگوش در 24 کیلومتری شهر بدره و 24 کیلومتری شهرستان دره شهر در استان ایلام قرار دارد.
دسترسی به تنگه زرنگوش با ماشین شخصی امکان پذیر است. داخل دره جاده ای هست و با ماشین هم میشود رفت. طول دره حدود 2 کیلومتر است.
بهترین زمان و فصل سفر به تنگه زرنگوش؟
بهترین زمان برای بازدید از این مکان، اسفند و فروردین است.
7. منطقه تخت چان، تخت چو
تخت چان منطقهای وسیع با دره های فراوان است. هر کدام از اینها متفاوت و زیبا هستند. این منطقه در محلی به تخت چو معروف است و گفته می شود محل سکونت پادشاهان بوده است. این منطقه که طبیعتی منحصر به فرد و مثال زدنی دارد دارای جاذبههای طبیعی فراوانی است که باعث میشود سالانه افراد زیادی برای بازدید از آن به این منطقه بروند.
پلدختر، یکی از شهرهای استان لرستان است که به دلیل کشف یکی از بزرگترین گنجینههای جهان در غار کَلْماکَره شهرت جهانی دارد. این شهر در منطقه کوهستانی زاگرس واقع شده است. این موقعیت جغرافیایی باعث شده که آب و هوای آن کوهستانی باشد. این شهر مملو از جاذبههای طبیعی است که یکی از آنها منطقه تخت چان است.
تخت چان کجاست؟
برای بازدید از این منطقه ابتدا باید به شهرستان پلدختر بروید و برای این سفر اتوبوس می تواند بهترین گزینه باشد. اگر با ماشین شخصی سفر می کنید می توانید از آزادراه خرم آباد – پل زال استفاده کنید.
مسیر دسترسی به تخت چان
جاده منتهی به تخت چان خاکی و کوهستانی است و فقط با خودروهای شاسی بلند میتوان از این جاده عبور کرد و به منطقه تخت چان رسید. این مسیر صعب العبور این منطقه را بکر و دست نخورده ساخته است و افراد کمی توانایی رفتن به آنجا را دارند.
بهترین زمان و فصل سفر به تخت چان؟
بهترین زمان برای بازدید از این مکان، اسفند و فروردین است.
8. دره خزینه، تنگه خزینه
هنگامی که از دره خزینه در پلدختر بازدید می کنید، ممکن است تعجب کنید که چرا نام این دره زیبا را نشنیده اید. این شامل یک دره از رودخانه سایماره و در بخشی از آن پیچ و تاب این رودخانه در راه زیبا؛ مانند امریکا، رودخانه کلرادو در گراند کانیون می چرخد.
دره خزینه کجاست؟
دره خزینه در مرز استان های لرستان و ایلام قرار دارد. این دره درست در کنار جاده اصلی اندیمشک به پلدختر قرار دارد. فاصله این نقطه از اندیمشک 70 کیلومتر و از پلدختر 42 کیلومتر است.
مسیر دسترسی به دره خزینه
بازدید از این دره تنها از بالای آن امکان پذیر است و پایین رفتن از دیوارهای آن نیاز به تجهیزات دره دارد. بازدید از بالای دره با یک پیاده روی کوتاه امکان پذیر است.
بهترین زمان و فصل برای سفر به دره خزینه؟
بهترین زمان برای بازدید از این مکان، اسفند و فروردین است.
در نهایت، درههای شگفتانگیز ایران، مقصدی بینظیر برای علاقهمندان به طبیعتگردی و دره نوردی هستند. ارتباط با طبیعت و تجربه این درههای زیبا، تأثیر قابل توجهی بر ایجاد حالت شادی و خوشحالی در بدن دارد. طبیعت به عنوان یک منبع زیبایی و آرامش، قدرت بهبودی و آرامش بخشی دارد که نه تنها بر روح و ذهن بلکه بر بدن نیز اثر میگذارد.
برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد میکنیم مقاله لحظات شاد در طبیعت: تأثیر تعامل با طبیعت بر حالت شادی را مطالعه کنید.
طبیعت گردی و دره نوردی در ایران تجربهای شگفتانگیز است که در هر فصل از سال میتوان آن را تجربه کرد. این مقاله، بهترین راهنما برای شما خواهد بود تا با درههای شگفتانگیز ایران آشنا شوید و تجربههایی بینظیر را در این مناظر طبیعی بهدست آورید. در مقالههای بعدی نیز، میتوانید با تعداد بیشتری از درههای ایران آشنا شده و آنها را بررسی کنید.
با اینکه محدودههای طبیعی متنوع و زیبایی در ایران وجود دارد، اما تجربه طبیعتگردی و درهنوردی برای روحیه و شادابی شما بسیار مؤثر خواهد بود. بنابراین، در هر فرصتی که دارید، سفر به درههای ایران را در نظر بگیرید و این تجربه شگفتانگیز را به عنوان یک راهنمایی وسیع و جذاب تجربه کنید.