مراکز زیارتی در ایران بسیارند، بخصوص امامزادهها که در بسیاری موارد شاهد افزایش آنها هستیم! وقتی جویای علت می شویم، در برخی موارد می شنویم که مثلا به معتمدی در این روستا الهام شده که اینجا امامزاده ای هست که باید از گمنامی خارج شود! حال فارق از چرایی آنچه گفته شد، در این مقاله می خواهیم که بنایی تاریخی و زیبا را به شما معرفی کنیم. بنایی با نام حیات الغیب که با معماری متفاوتش خودنمایی می کند.
با ایرانگرد همراه شوید، این گنبد زیبا را بشناسید و در همین زمینه اگر بنایی خاص یا امامزاده ای جدید یا قدیمی! با ویژگی های خاص میشناسید، حتما به ما معرفی کنید.
حیات الغیب از گذشته تا کنون
بر اساس آنچه در تاریخ آمده است، مقبره محمد بن احمدرضی الدین از نوادگان امام موسی بن جعفر ملقب به حیات الغیب از جمله بناهای تاریخی استان لرستان می باشد. این بنای کهن بر روی تپه ای مشرف به روستای قالبی در ویسیان شهرستان چگنی واقع شده که در کنار آرامگاه بنای کوچکتری به نام گنبد الیاس هم دیده می شود که مقبره شهاب الدین الیاس لنبکی از اتابکان لر کوچک بوده است.
در استان لرستان این مقبره یکی از جاذبه های گردشگری زیارتی بشمار می رود که دارای دو بنای مجاور همدیگر و در روستایی به نام قالبی در شهرستان چگنی واقع شده است. گفته می شود که آرامگاه حیات الغیب ملقب به محمد بن احمد رضی الدین جزئی، از نوادگان امام موسی کاظم (ع) بوده و گنبد الیاس، مربوط به شهاب الدین الیاس لنبکی است که از حکم دهندگان لر کوچک محسوب می شود. هر چند این گنبد در جوار مقبره حیات الغیب قرار دارد ولی از نظر معماری بسیار متفاوت است. با توجه به شواهد موجود، ابتدا گنبد الیاس به صورت جداگانه ساخته شده و مدتی بعد از آن مقبره مورد بحث در کنار آن احداث گردیده است. در همین زمینه طایفه های حیات الغیبی و پیرحیاتی و کریم پیرحیاتی خود را از نوادگان آن دانسته و افتخار می کنند. سابقه احداث این بنا مربوط به دوره قاجار می باشد که بر پایه کتیبه سنگی موجود در مقبره قرار گرفته شده است.
تاریخ را که ورق می زنیم می خوانیم که در گذشته این امامزاده ضریح زیبایی از جنس چوب داشته، اما به مرور زمان شکسته و از بین رفته است. به طور کلی این مقبره در میان مردم از احترام خاصی برخوردار است و به زبان محلی مردم، گومه حیای غو گفته می شود که حتی به آن سوگند می خورند. در زمان های گذشته متهمان و دزدان و حتی کسانیکه خلاف کرده بودند را به این آرامگاه می بردند تا قسم بخورند و اعتراف کنند. بررسی ها حاکی از آن است که شجره نامه این مقبره در دست سادات مربوطه وجود دارد و متن آن بر روی سنگ قبر جدید نوشته شده که؛ این شجره، حیات الغیب را به امام موسی کاظم (ع) می رساند.
چنانکه پیشتر گفته شد، معماری این مقبره خاص و ویژه است به گونه ای که به صورت مستطیل شکل بوده که از یک ورودی کفشکن تشکیل گردیده است. گنبد این بنا از دیگر قسمت های آن کهن تر است و به روش نار دو پوسته و بر روی پایه کوتاهی قرار دارد. دیوار جنوبی این آرامگاه کهن از گچبری ساده و محرابی به ابعاد ۲*۱ و به ارتفاع دو متر در حاشیه آن تشکیل شده است. مقبره ۲۵ در ۶ متر و ۴/۵ در ۴/۵ متر است، که در فضای خالی بالای این مقبره نقاشی هایی زیبا و چشم گیر به نقش کبوتر و گچبری هایی ویژه نقش بسته و دیده می شود.
در ورودی مقبره حیات الغیب در قسمت شمالی و کفش کن از کف مقبره ۵ پله بالاتر ساخته شده است. در بخش جنوبی محراب، چهار دیوار آن تا پنج متر با گچ سفیده شده و بعد از آن دیوار به هشت ضلع تقسیم گردیده، که تاق اول بر مبنای هشت ضلع می باشد. گنبد مقبره دارای تاقی دو جداره است که توسط دریچه ای که در آنجا دیده می شود می توان به فضای این دو جدار رفت، در سمت شرقی مقبره، پله هایی برای رفتن به پشت بام نیز وجود دارد. سطح مقبره این بنا از آجر ساخته شده و اهالی بر این باورند که این بنا یکبار به دستور محمود میرزای قاجار تعمیر شده به گونه ای که برای تایید و تصدیق این حرف، بر روی قطعه سنگ آن این جمله حک شده است: کل فعاله محمود بالله حب الحکم.
در مناطق گوناگون استان لرستان و بخصوص شهرستان چگنی، جاذبه های تاریخی و طبیعی فراوانی دیده می شود که مقبره شهاب الدین الیاس لنبکی از اتابکان لر کوچک، شالیزارهای ویسیان، سد خاکی دوگر، آبشار فصلی تئن قلا، سراب باغله، سراب ویسیان علیا یا زهراکار، رودخانههای کشکان و خرمآباد، باغات مرکبات روستای سبزوار و پارک جنگلی شوراب و… نیز از جمله همین جاذبههاست.
اگر به استان لرستان سفر کردید، با توجه تاریخ کهن و غنی آن می توانید که زیبایی های فراوانی در جای جای آن مشاهده کنید.
در شهر یا روستای شما چند مقبره امامزاده وجود دارد؟
چند مورد از آنها جدید هستند؟
شما چقدر به زیارت مقبره این امامزاده ها می روید؟