استان اصفهان در میان فلات ایران قرار گرفته است. آب و هوای شهر اصفهان نیمه خشك و معتدل است و به دلیل موقعیت جغرافیایی خوب و با داشتن آب و هوایی معتدل و خاكی حاصلخیز و آب كافی زاینده رود (زنده رود)، از گذشتههای دور تا کنون به عنوان مكانی برای سكونت، مورد توجه بسیاری از افراد بوده است. اصفهان از روزگاران كهن تا به امروز با نامهایی مانند آپادانا، آصفهان، اسباهان، اسپاتنا، اسپاهان، آسپدان، اسپینر، اسفاهان، اصپدانه، انزان، بسفاهان، پارتاك، پاری، پرتیكان، جی، دارالیهودی، رشورجی، سپانه، شهرستان، گابا، گابیان، نصف جهان و یهودیه معروف بوده و به عنوان نخستین پایتخت فرهنگی کشورهای اسلامی در سال 2005 در میان مردم این کشورها بیش از پیش مشهور شده و باعث جذب گردشگران بسیاری گردیده است. به گونهای که سفر به اصفهان نصف جهان ، از آرزوی بسیاری از گردشگران میباشد.
دیدنیهای مهم در سفر به اصفهان نصف جهان
1-از جمله مکانهایی که زمان سفر به اصفهان نصف جهان باید مورد بازدید قرار گیرد. عمارت چهلستون در اوایل قرن 11 هـ .ق در میان باغ و مجموعه بناها و كاخهای محوطه دولتخانه صفوی ساخته شد و عمدتاً به منظور پذیرائی رسمی از میهمانان و سفرای خارجی، طی سه مرحله و طبق یك طرح واحد مورد استفاده قرار گرفت. نقاشیهای دیواری این عمارت زیر نظر هنرمند نامدار عصر صفوی انجام گرفته است، اشعار و مناظر زیبای آنها قابل تامل میباشد.
2-میدان نقش جهان یا میدان امام از جمله مکانهایی است که باید در سفر به اصفهان نصف جهان مورد توجه قرار گیرد. در اطراف این میدان تاریخی و ارزشمند چهار اثر تاریخی بینظیر دیگری هم مانند عمارت عالی قاپو، مسجد امام، مسجد شیخ لطف اله و سر درب بازار قیصریه قرار دارد. این روزها این میدان یكی از مراكز خرید صنایع دستی و همچنین محل برگزاری بسیاری از مراسم ملی و مذهبی محسوب میشود.
3-بازار قیـصـریه اصفهان جایی است که سردر آن در شمال میدان امام (نقش جهان) ساخته شده و یكی از زیباترین نقاشیهای مربوط به دوران صفویه را نشان میدهد. تحقیقات ایرانگرد حاکی از آن است که این بازار در دوران صفویه مركز فروش كالاهای گرانقیمت بوده است و حتی نمایندگان شركتهای خارجی در این مكان حجرههایی داشتند. در حال حاضر هم این بازار از جمله بازارهای بزرگ جهان است که بازدید از همه جای آن، مدتها به طول میانجامد.
4-عمارت عالی قاپو اصفهان در قرن یازدهم هجری در شش طبقه احداث شده که هر طبقه تزئینات هنری خاصی را دارا میباشد. معماری و گچبری هر بخش قابل تامل و بسیار زیبا است و سفر به اصفهان نصف جهان تماشای این بنا را هم میطلبد.
5-مسجد امام اصفهان در ضلع جنوبی میدان نقش جهان (میدان امام)، یكی از زیباترین مساجد جهان اسلام است كه به دستور شاه عباس اول احداث گردیده است. معماری خاص و استفاده از ورقهای طلا در دربهای آن مربوط به دوره شاه صفی میباشد. ارتفاع گنبد خارجی این مسجد کهن از كف مسجد 50 متر است. كتیبه های مسجد، توسط خطاطان و خوشنویسان معروف دوران صفویه انجام شده که ظرافت خاصی در همه نقوش و طرحهای آن دیده میشود.
6-مسجد شیخ لطف اله جایی است که در سفر به اصفهان نصف جهان حتما باید مورد بازدید قرار گیرد. این مسجد زیبا در بخش شرقی میدان امام (نقش جهان) قراردارد و در زمان شاه عباس اول صفوی ساخته شده است. این بنای زیبا دارای یك شبستان زیرزمینی است كه كف گنبدخانه را از سطح زمین بالاتر قرارداده است. سطوح داخلی بهویژه محراب مسجد شیخ لطف اله از شاه كارهای بینظیر هنر كاشیكاری هفت رنگ و معرق میباشد. همچنین کتیبههایی هم در محراب این مسجد وجود دارد که دیدنی و جذاب است.
7-مسجد جامع اصفهان در گوشه شمال غربی میدان قدیم ساخته شده است. مسجد اولیه در كنار روستای قدیمی یاوان و احتمالا بر روی یك بنای مربوط به قبل از اسلام احداث شده عمدهترین سبك معماری به كار رفته در مسجد مربوط به دوره سلجوقی، به شیوه رازی است. گچبری محراب او لجایتو، تزئینات كاشیكاری و خطوط بنائی و مقرنس سازیهای مختلف ایوانها همراه با كتیبههای خط كوفی و ثلث، نشانگر كوشش و علاقه هنرمندان اصفهانی در بنای این مسجد میباشد. به طور کلی مسجد جامع اصفهان را میتوان، به حق دایرهالمعارف معماری و یادگارهای با ارزش تاریخی، فرهنگی و هنری شهر اصفهان محسوب کرد.
8-كاخ هشت بهشت در میان باغ بلبل، داخل مجموعه دولتخانه دوره صفوی در زمان حكومت شاه سلیمان (در نیمه دوم قرن 11 هجری قمری) ساخته شده باید زمان سفر به اصفهان نصف جهان حتما از آن دیدن شود. گفته میشود نام هشت بهشت عمدتاً در اصطلاح زمان خود، به معنای هشتی یا ورودی بهشت بوده و این عمارت در دو طبقه و بر روی یك كرسی با ازاره سنگی ساخته شده و تركیب احجام و فضاهای معماری بسیار ماهرانه و متناسب انجام گرفته است. كلیه سطوح ایوانهای هشتی مركزی، اتاقها و راهروها، با سبكهای متنوعی تزیئن شده که حوض مروارید و آبشار ایوان جنوبی از خصوصیات منحصر به فرد این بنا شمرده میشود.
9-پل خواجو مکانی جذاب و دیدنی است که در سفر به اصفهان نصف جهان مورد بازدید قرار میگیرد این پل در قسمت شرق رودخانه زاینده رود قرار دارد و در دوره صفویه در سال 1060 هجری، مصادف با زندگی شاه عباس دوم احداث شده است. گفته میشود این پل در طراحی قدیم برای چندین منظور در نظر گرفته شده است و هر بخش طراحی و معماری خاصی دارد.
10-سی وسه پل اصفهان یا پل اللهوردیخان، در زمان دولت صفویه ساخته شده و از معماری بسیار زیبا و متناسبی برخوردار است. از جمله نظم طولانی دهانههای این پل، ابهت و وقار خاصی در آن به وجود آورده است. در طرفین سطح فوقانی، دو راهروی سرپوشیده ساخته شده كه هم در زمستان و هم در تابستان سرپناه مطمئنی برای عابرین میباشد.
11-كلیسا و موزه وانك اصفهان در قرن یازدهم هجری ساخته شده و این كلیسا یكی از زیباترین كلیساهای ایران بوده كه تلفیقی از معماری ایرانی و اروپائی در آن دیده میشود و توصیه میشود هنگام مسافرت به اصفهان نصف جهان بازدید از این مکان فراموش نشود. در كنار كلیسای وانک، موزه با ارزشی دیده میشود كه در آن تابلوهای نفیس نقاشی، كتب خطی و سایر اشیا نفیس هنری وجود دارد که به جرات میتوان گفت برگی از تاریخ است.
12-كوه آتشگاه در 7 كیلومتری غرب اصفهان در همان مسیر منارجنبان قرار دارد، که در زمان ساسانیان آتشكدهای در بالای این كوه احداث شده است. ساختمان این آتشکده از خشتهای خیلی بزرگ و ضخیم ساخته شده است و این بنا یكی از معدود بناهای مربوط به دوران قبل از اسلام میباشد.
13-منارجنبان یكی از آثار تاریخی مشهور کشور ایران است كه شاید قصد برخی از گردشگران از سفر به اصفهان نصف جهان بازدید از این بنا باشد. این ساختمان خاص، در 5 كیلومتری غرب اصفهان قراردارد و دارای یك ایوان و دو مناره است و احداث این بنا همزمان با دوران حكومت ایلخانیان مغول میباشد. این بنا از حیث معماری دارای ارزش فراوانی است از جمله خصوصیات این بنا این است كه اگر یكی از منارهها به لرزه درآید، مناره دوم و تمام ساختمان تكان و حركت محسوسی خواهد داشت.
14-مسجد حكیم اصفهان یكی از مساجد بسیار نفیس چهار ایوانه است كه مقارن با سلطنت شاه صفی و شاه عباس دوم ساخته شده است. ارزشهای خاص معماری، كتیبههای متعدد آن است و از دیگر قسمتهای دیدنی این بنا میتوان به محراب بسیار زیبایی كه با مقرنسها و كتیبههایی كه به خط ثلث بر زمینه لاجوردی تزئین شده، اشاره كرد.
15-مسجد سید، بزرگترین و مشهورترین مسجد اصفهان و یادگار قرن سیزدهم هجری است كه رنگ قرمز روشن نقش عمدهای دارد و این همان رنگ خاصی است كه در مساجد دیگر دوره قاجار مانند مسجد رحیم خان و مسجد ركن الملك نیز دیده میشود. آرامگاه (سید حجه الاسلام ) كه بسیار مجلل و باشكوه است، در گوشه شمال شرقی صحن مسجد قرار دارد. تزئینات داخل گنبد آرامگاه، از انواع تزئینات گچبری، آئینهكاری و طلاكاری است كه به همراه ضریح نقره و طلاكوب آن با خطوط بسیار زیبا از نقاط تماشایی و خاص این مسجد میباشد .زمان مسافرت به اصفهان نصف جهان حتما از این بنا دیدن کنید.
16-گنجینه (موزه) هنرهای تزئینی ایران در عمارت تاریخی، ركیب خانه قراردارد. كه در اوایل قرن 11 در میان مجموعه بناهای دولتخانه صفوی احداث شده و به عنوان محل نگهداری لوازم سواركاری و یراق آلات مركب سلطنتی مورد استفاده قرار میگیرد. این گنجینه ارزشمند، مشتمل بر بخشهای مختلف خوشنویسی از قبیل آثار خطی و كتابت، جلدسازی و نگارگری و آثار لاكی، بافتهها و رودوزیهای سنتی، فلزكاری، آثار چوبی، سفال و آبگینه است كه یادگارهای نفیس و ارزشمندی از دوره صفوی و قاجاریه را در برمیگیرد.
17-مجموعه كاروانسرای عباسی، واحد اقامتی و پذیرایی در قرن یازدهم هجری كه در دوران صفویه احداث گردید و در نوع خود در جهان بینظیر هستند. در حقیقت میتوان گفت كاروانسراهای مورد نظر برای توسعه گردشگری به ویژه جهانگردی و تجاری مورد استفاده قرار میگرفته است و اماكن بسیار مناسبی برای اقامت و مبادله كالا بود. از جمله كاروانسرای عباسی در 40 كیلومتری جاده اصفهان به تهران یكی از آنها است که توصیه میشود زمان سفر به اصفهان نصف جهان از تماشای این مکان هم لذت ببرید.
18-مهمانسرای عباسی یا موزه هنرهای تزئینی دوران معاصر اصفهان، یكی از كاروانسراهای قرن 11 هجری كه در مركز اصفهان قرار داشت و به یك مهمانسرای بسیارمجلل و زیبا تبدیل گردیده است. ضمن مرمت كاروانسرا با همان بافت اصلی و سنتی بخشهای جدیدی هم به این كاروانسرا افزوده شد. البته محققان ایرانگرد بر این باورند که برای تزئین قسمتهای مختلف این كاروانسرا از بسیاری از هنرهای تزئینی كه طی قرون گذشته در بناهای تاریخی اصفهان به كار گرفته شده بودند الهام گرفته شده و این بنای مهم را به موزهای زیبا تبدیل کرده است.
تجربیات سفر خود را از اصفهان برای ما ارسال کنید.
سهیلا محمدینیا