خوزستان استانی زیبا در بخش جنوبغربی ایران میباشد، که به دلیل داشتن ذخایر غنی نفت و گاز، مرکز تولید نفت و گاز ایران محسوب میشود. در سال ۱۳۰۳ مرکز این استان از شهر شوشتر به اهواز منتقل شد. اکنون شهر اهواز مرکز استان خوزستان است.از لحاظ تاریخی، خوزستان قدیمیترین منطقهٔ فلات ایران محسوب میشود که پیشینهٔ سکونت انسان در آن به ۲۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح و حتی تمدن عیلام در هزارهٔ سوم پیش از میلاد، مربوط میشود. این استان زیبا، به لحاظ حاصلخیزی به استان زرخیز شهرت دارد و از شمال با لرستان، از سمت شرق استان چهارمحال و بختیاری، از بخش شمالغربی با ایلام، از جنوبشرقی کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب با بوشهر و خلیج فارس و از قسمت غرب با کشور عراق همسایه است. پیشینه تاریخی این استان، باعث شده که در زمان سفر به خوزستان با جاذبه های خوبی روبرو شویم. کارشناسان ایرانگرد در دو بخش، جاذبهها و دیدنی های این استان را به شما معرفی میکنند، که اگر قصد سفر به این استان را داشتید از آنها دیدن کنید و لذت ببرید.
سفر به خوزستان و تماشای دیدنی های آن؛
1-آتشکده یا معبد سرمسجد، از مهمترین مکانهای تاریخی و باستانی استان خوزستان میباشد که در بخش شمال شرقی شهر مسجد سلیمان قرار دارد. این آتشکده مربوط به قرون 7 و 8 قبل از میلاد بوده است. قسمت شرقی محراب، (بخشی که اکنون آتشکده است) از همان ابتدا برای عبادت ایرانیان بنا شده بود. روایتها حاکی از آن است که اینجا، آتشکده جاویدان اورارتویی میباشد و مهمترین شاخص آن استفاده نکردن از ملات و گذاشتن سنگ خشک روی سنگ خشک دیگر میباشد. با توجه به نوشتههای پروفسور گیرشمن، -باستانشناس فرانسوی- در کتاب «ایران از آغاز تا اسلام»، بنای زیبا و تاریخی تخت جمشید هم با استفاده از همین الگو بنا گردیده است.
2-در زمان سفر به خوزستان ، از کاخ آپادانای شوش یا داریوش، که قصر زمستانی شاهان هخامنشی بوده است هم دیدن کنید. این کاخ به فرمان داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در حدود سالهای ۵۱۵_۵۲۱ پیش از میلاد، در شوش روی آثار و بقایای عیلامی بنا نهاده شد. کاخ برازنده داریوش در شوش دور تا دور یک حیاط ساخته شده است. طرح اصلی و کلی کاخ، بسیار عظیم و تو در تو است که به لحاظ معماری بسیار دیدنی و جالب میباشد. بر بالای ستونها، سر ستونهایی با سر گاوهای نر پشت به هم قرار داشت و ستونها از جامی شبیه نیلوفر آبی وارونه سر بیرون میآورد که هر کدام از اینها نشانه مهارت معماران آن دوره میباشد.
3-آبشار شوی در استان خوزستان و در دهستانی زیبا به نام شوی در دزفول دیده میشود که زیباییاش چشم هر بیننده را خیره میکند. آبشار شوی که پس از آبشار مارگون زیباترین آبشار ایران است، به علت قرارگیری در مرز استان خوزستان و لرستان به جاذبهای مشترک بین این دو استان تبدیل شده است و مورد توجه گردشگران قرار میگیرد.
4-سفر به استان خوزستان حتما تماشای استان خوزستان را هم میطلبد. رودخانه کارون در خوزستان به نوعی شاهرگ حیاتی مردم است. این رودخانه پر آبترین و طولانیترین رودخانه ایران میباشد. همچنین کارون حیاتوحش بینظیری برای پرندگان، آبزیان و پستاندارن بوده و در کنار رود کارون محوطههای باستانی زیادی قرار دارد که میتوان از تماشای انها لذت برد.
5-پل دزفول یا پل قدیم، در جنوب شرقی دزفول قرار گرفته است این پل داخل شهر دزفول و روی رودخانه دز ساخته شده و قدیمیترین پل در جهان نیز میباشد!! که هنوز رفت و آمد روی آن انجام میشود. پل دزفول دارای ارزش تاریخی و اصالت باستانی بسیاری است و گویای سبک و فرم معماری زمان ساسانی میباشد. شاپور دوم ساسانی این پل را به کمک اسیران رومی روی رود دز ساخت و به همین خاطر به پل رومی هم معروف است.
6-زمان سفر به خوزستان، یکی دیگر از بناهایی که تماشای آن توصیه میشود، بقعه دانیال نبی مربوط به هزاره اول تا چهارم دورانهای تاریخی بعد از اسلام میباشد که در کناره رودخانه «شاوور» در شهرستان شوش و در استان خوزستان قرار گرفته است و محل دفن «دانیال» از پیامبران پر آوازه بنی اسرائیل میباشد که در تورات، کتابی با دوازده باب برای او در نظر گرفته شده است.
7-شهر کهن شوشتر از جاذبه های سفر به خوستان است. میتوان گفت اینجا مانند موزهای از سازههای آبی زیبا و قدیمی است و نام سازه آبی شهر شوشتر که پس از سپری کردن سالهای دور، زیبایی خاصش همچنان پا برجاست، در میان 58 پدیده شگفتانگیز بازمانده از فرهنگ بشری دیده میشود و به نوعی میدرخشد. این شبکه آبیاری عظیم و دیدنی، یادگاری از زمان ساسانیان است که در سفرنامه «مادام ژان دیولافوآ»، باستانشناس نامدار فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی قبل از انقلاب صنعتی نام برده است.
8-مجتمع فرهنگی تفریحی فجر هم میتواند جای خوبی برای گشت و گذار در زمان سفر به خوزستان باشد. جایی جذاب و دیدنی در اهواز که امکاناتی مانند کارتینگ، پینت بال، شهربازی، پارک کودک و پیست کارتینگ سورنا هم بخشی از جذابیتهای زیبای این مجموعه فرهنگی میباشد.
9-شهربازی زیبا و هیجانانگیز سرزمین سحرآمیز که سرپوشیده است، به عنوان تنها واحد خدماتی نمونه کیفیت در کشور برگزیده شده است و فقط در زمان سفر به خوزستان قابل رویت میباشد! در این شهربازی بیش از 300 نفر میتوانند از 224 دستگاه با بیش از 70 مدل گوناگون بهره ببرند. همچنین برای گردشگران و علاقمندان در این پارک، بزرگترین پیست سرپوشیده ماشین کوبنده، بزرگترین و اولین قطار هوایی ایران، بزرگترین پارک توپی ایران برای کودکان و خردسالان و… هم در نظر گرفته شده است.
10-منطقه شرقی تپههای شوش شهر شاهی نامگذاری شده است. از این تپههای تاریخی آثار فراوانی متعلق به زمانهای عیلامی، هخامنشی، اشکانی و ساسانی به دست آمده که چندین دوره تاریخی را نشان میدهد. بقایای شهر پانزدهم که مبین یک شهر عیلامیست از این منطقه به دست آمده است. بقایای آثاری از خیابانها، معابر و سکونتگاههای مردم آن زمان را به نمایش میگذارد.
11-قلعه شوش هم یکی از مکانهایی است که در هنگام سفر به خوزستان باید دیده شود. جایی زیبا که در سال ۱۸۹۷ میلادی، ژان ماری ژاک دومورگان در بلندترین نقطه تپههای شوش آن را طرحی مربوط قرون وسطایی اروپا ساخت و ساختمان اصلی این قلعه با مصالح محلی از جمله خشت بنا شد.
12-تالاب شادگان از تالابهای دیدنی و زیبای جنوب ایران است که معمولا هنگام سفر به خوزستان فراموش نمیشود. این تالاب از قسمت شمال به شادگان و خور دورق، ازسمت جنوب به رودخانه بهمنشیر، از غرب به جاده دارخوین و آبادان و از قسمت شرق به آبهای خورموسی محدود میشود و از جنبه های مختلف زیست محیطی، زیبا شناختی، اجتماعی، اقتصادی و اشتغال در زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم شادگان تأثیر به سزایی داشته و دارد. پوشش گیاهی زیبا، مهاجرت پرندگان و حیوانات زیادی که در این جا هستند بر جذابیت این تالاب افزوده است.
13-پارک آبی اهواز پارکی سراسر هیجان و شادی است. در سفر به خوزستان میتوانید در این پارک استراحت کرده و از سرگرمیهایش نیز لذت ببرید چرا که در این پارک همه امکانات لازم برای تجربه یک روز شاد و مفرح فراهم است.
14-هنگام سفر به استان خوزستان حتما از زیگورات چغازنبیل هم دیدن کنید. محوطهای باستانی که در جنوب شرقی شهر شوش قرار دارد و در گذشته به عنوان معبدی بزرگ و باشکوه در میان شهر «دوراونتش» معروف بود. معبد چغازنبیل بزرگترین اثر معماری باقیمانده از تمدن ایلامی است که تا به امروز شناخته شده و در نزدیکی این بنای تاریخی میتوان از موزه هفت تپه نیز دیدن کرد و بر اطلاعات عمومی هم افزود.
15-پل بند لشکر از مجموعه نظام آبی تاریخی شوشتر میباشد که سالمترین پل بند به جا مانده از دوران ساسانی در این استان است.
16-مضیف بردیه در استان خوزستان جایی برای اجرای مراسم ویژه قهوه خوری است که محققان ایرانگرد پیشنهاد میکنند؛ حتما زمان سفر به استان خوزستان رفتن به آنجا را در برنامه سفر خود جای دهید. بنایی زیبا که خانواده با ذوق حیدری در روستای بردیه، به شیوه معماری قدیمی و جالب ساختهاند و با اجرای مراسم جالب و دیدنی قهوه خوری، رسم قدیمی عربهای ایران را زنده نگه داشتهاند. در واقع مضیف بنایی است که عربها آن را فقط با نی و در مکانی خارج از محیط خانه برای پذیرایی از مهمانهایشان میساختند. نکته جالب اینکه این بنا در ندارد و معمولا رسم بر این است که باید ورودی آن که رو به قبله می باشد، ارتفاع کمی داشته باشد در این حالت ناخودآگاه افراد زمان ورود برای ادای احترام، کمی به جلو خم میشوند.
17-در موزه شوش میتوان شاهد گنجینهای از آثاری بود که متعلق به دورههای قبل از تاریخ تا قرن ششم هجری هستند. در ساخت بنای اولیه موزه شوش از آجرهای به دست آمده از حفاریهای شوش و چغازنبیل استفاده گردیده است. در این موزه که دارای دو سالن بزرگ میباشد؛ انواع مجسمه خدایان، سرستونهای به دست آمده از مسجد سلیمان و آپادانای شوش، تابوتهای سفالی و سنگی و تزئینات دیواری نگهداری میشود.
18-در برنامه سفر به استان خوزستان نیایشگاه تاریشا یا اشکفت سلمان هم ارزش دیدن دارد، اینجا بزرگترین خط نوشته میخی ایلام نو را داراست. در اشکفت سلمان چهار نقش برجسته دیده میشود که دو تا از آن داخل غار و دو تای دیگر در خارج از غار دیده میشود. بزرگترین نوشته خط میخی از دوره ایلامی در این غار قرار دارد که از دوران «شاهک عیلامی» به جای مانده و همچنین برای نخستین بار حضور مصور زن، دوشادوش مرد در نقش برجستههای این غار کهن دیده شده است. هر کدام از این نقش برجستهها گویای روایتی خاص است.
19-نهر گرگر و پل بند گرگر در شمال شهر تاریخی شوشتر دیده میشود که از بزرگترین نهرهای دستکند ایران بوده و یادگاری از هخامنشیان است که در سفر به خوزستان باید از آن دیدن کرد و از طبیعت خاص آن لذت برد. در میان صخرههای مرتفع اطراف نهر گرگر سوراخها و هواکشهایی وجود دارند که به شوادانهای (زیر زمینهای عمیقی که اهالی جنوب ایران برای فرار از گرمای طاقتفرسا در خانههای خود در نظر میگرفتند) خانهها ارتباط داشته و هوای خنک و دلنشین را از طرف نهر به داخل آنها میفرستند.
20-مسجد جامع شوشتر بعد از مسجد جامع یزد، کهنترین مسجد جامع ایران است که حدود 1200 سال قدمت دارد. این مسجد تک مناره به سبک شبستانی ساخته شده و کتیبههای جالبی را در خود جای داده است. همچنین قدیمیترین منبر ایران نیز در این مسجد قرار دارد که دارای دو محراب پر نقش و نگار میباشد. در سفر به خوزستان حتما از این بنای زیبا و تاریخی هم دیدن کنید.
منتظر ارسال عکسها و خاطرات زیبای خود از سفر به استان خوزستان هستیم.
سهیلا محمدینیا