این روزها باکو همسایه آشنای ایرانیها و خواهرخوانده تبریز به شمار میرود. در واقع پرجمعیتترین شهر قفقاز که سفر به آن بسیار آسان و بیدردسر و پر از لذتهای فراموشنشدنی است، همینجاست! کارشناسان ایرانگرد، بر این باورند که از اولین دیدنی های باکو معماری جذاب این شهر است. در همین شهر زیبا آسمانخراشهای مدرن آسیایی و خیابانهای سنگفرش اروپایی، پیش از هر چیز جذب میکنددر همین مکان دیدنیهای باکو تکمیل میشود؛ کاخ شیروان شاه، برج دختر، معماری سنگی و رستورانها و مغازههای سنتیاش مثل تکهای از گذشته وسط باکوی مدرن است. آنچه نمایان است این شهر تاریخی، محصور میان دیوارهای کنگرهدار در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است و هر سال هزاران توریست برای دیدنش به باکو سرازیر میشوند. آن سوی این دیوارها، چهره باکو مدرن و امروزی دیده میشود؛ برجهای کوچک و بزرگ جای ساختمانهای بتنی کمونیستی را میگیرند و معمارهای خوشفکر سازههای چشمنواز برای باکو طراحی میکنند. مردم باکو هم با چهرهای شاد و خوشحال، در میدان زیبای فانتین موزیک فولک آذری گوش میدهند یا اینکه در بلوار سرسبز باکو در امتداد دریای خزر قدم میزنند.
1-شهر قدیم باکو
اگر به دنبال دیدنیهای باکو هستید شاید گشت و گذارتان میان دیدنی های باکو از شهر قدیم شروع میشود که آذری زبانها به آن ایچِری شهر میگویند. این قسمت قلب تاریخی باکو است که میان دیوارهای کنگرهدار محصور شده و قدمت آن به قرن دوازدهم میرسد. بیاغراق گردش در شهر قدیم، سفر کوتاهی به تاریخ است. خیابانها و کوچههای باریک، معماری سنگی زیبای بناها، رستورانهای کوچک محلی، سوغاتیفروشیها و موسیقی فولک آذری که در همه جا به گوش میرسد. در سال ۲۰۰۰ شهر قدیم باکو به همراه دو دیدنی مهمش یعنی برج دختر و قصر شیروان شاه به لیست میراث جهانی یونسکو افزوده شدند. ورود به شهر کاملا رایگان است، اما برای بازدید از برج دختر و کاخ و موزه شیروان شاه باید بلیط تهیه کنید.
2-بلوار ساحلی باکو
بلوار باکو، خیابان اصلی شهر است که اینجا هم از دیدنی های باکو محسوب میشود. بلوار بلندی در امتداد دریای خزر که با کافیشاپهای کوچک و بزرگ، فوارههای دیدنی و فضاهای سبزش پاتوق عصرگاهی اهالی باکو است. نسیم خنکی که از روی آب بلند میشود، خانوادهها، زوجهای جوان و نوازندگان آماتور را به این بلوار میکشاند و فضای دلچسب و صمیمی میسازد که جزو جاذبههای دیدنی باکو است. چند ساختمان مدرن و جذاب هم همان نزدیکیها دیده میشود. مانند مرکز تجارت باکو، مرکز خرید چهار طبقه پارک بلوار و مرکز بینالمللی موغام. در اطراف این بلوار منطقه محبوبی برای خرید در باکو هم وجود دارد که دیدن آن خالی از لطف نیست.
3-برج دختر
از دیگر دیدنی های باکو برج دختر که آذریها به آن قیز قالاسی و در انگلیسی به آن مِیدن تاور میگویند، مهمترین نماد تاریخی شهر باکو به حساب میآید. از بام این برج ۲۹متری دیدنیهای باکو به خصوص شهر قدیم و خلیج باکو دیده میشود. میگویند بنای اولیه برج بیش از ۱۰۰۰ سال قدمت دارد، اما سازه فعلی مربوط به قرن ۱۲ است. اسم این برج باعث شده داستانهای عجیب و غریب و افسانههای جالبی در مورد آن تعریف شود که در بیشترشان رد پای یک دختر شاه پریان دیده میشود! برج دختر با ۲۹ متر ارتفاع و ضخامت ۵متری دیوارهایش، در زمان خود سازه شگفتانگیزی بوده است.
4-قصر شيروان شاه
در میان همه جذابیتهای باکو، قصر شیروان شاه از دیدنی های باکو در شهر قدیم آن است. در سدههای میانه، سلسله شروانشاهان بر آذربایجان حاکم بودند و این قصر زیبای ماسهسنگی محل سلطنتشان بوده است. وارد حیاط اصلی کاخ که میشوید، دروازه کوچکی سمت چپ میبینید که به دیوانخانه میرود. دیوانخانه بنای گنبدیشکل هشت ضلعی است که شروانشاه خلیل الله اول جلسه دیوان خود را اولین بار در آنجا تشکیل داده است. طاقهای سنگی و کندهکاریهای ظریف قصر را که تماشا کردید، حتما به مسجد کاخ نیز سری بزنید که در آنجا سه ورودی مختلف وجود دارد؛ یکی از آنها برای شاه، یکی برای زنان و یکی هم برای کارکنان قصر است. اگر چند منات اضافهتر بدهید میتوانید از راهنمای صوتی انگلیسی هم استفاده کنید که اطلاعات کامل و جالبی در مورد تاریخچه قصر در اختیار شما قرار میدهد.
5-پارک مفاخر
در این اینجا یعنی پارک مفاخر، هم یکی از مراکز تفریحی باکو به شمار میرود و هم یکی از دیدنیهای باکو است. اینجا در اصل یک قبرستان شهری است که با درختها و گلها و فضای سبزی که برایش درست کردهاند به پارک تبدیل شده است. تعداد زیادی از مهمترین و بانفوذترین شخصیتهای آذری از رییسجمهورها تا دانشمندها و هنرمندان در این قبرستان به خاک سپرده شدهاند. ین قبرستان در سال ۱۹۴۸ ساخته شده و یکی از مکانهای مورداحترام آذریها است.
6-مرکز فرهنگی حیدرعلیاف
مرکز فرهنگی حیدر علیاف یکی از حیرتانگیز مدرنترین دیدنی باکو است؛ اثر معماری برجستهای از زاها حدید، طراح و معمار مشهور که با فرم دهی به اشکال انتزاعی، موجهای جالب و انحناهای چشمنواز ایجاد کرده است. طراحی فوقالعاده بنا در کنار رنگ سفید و شفافش، باعث شده خیلیها فقط برای دیدن نمای ساختمان به اینجا بیایند. اگر دوربین دارید حتما قبل از ورود به ساختمان، دوربینتان را بردارید و از زاویههای مختلف از نماهای بیرونی بنا عکس بگیرید. داخل مرکز هم نمایشگاه دائمی از لوازم، هدایا، اتومبیلها و لباسهای حیدرعلیاف، رییس جمهور محبوب آذربایجان میبینید و از دیدنی های باکو لذت میبرید.
7-میدان فانتین باکو
یکی از شادترین مکانهای دیدنی همین میدان فانتین است که پاتوق خرید، پیادهروی، گپ زدن و غذا خوردن باکوییها محسوب میشود. به خصوص اگر همراه بچهها در باکو باشید، خیلی خوشحال میشوند. در یکی از رستورانها یا کافههای روباز میدان بنشینید و همینطور که مردم را تماشا میکنید، کباب بخورید و چای بنوشید. چرخی میان مغازهها و فروشگاههای محلی دور میدان بزنید، خرید کنید و با فروشندهها گپ بزنید. شبها نورپردازی فوارهها و سر و صدای بازی بچهها و حرف زدن محلیها میدان را بسیار جذابتر میکند گویی در همین جا دیدنی های باکو دو چندان میشود.
8-موزه فرش آذربایجان
در میان صنایع دستی جهان فرشهای آذری نیز آوازه جهانی دارند و بیعلت نیست که یکی از جاذبههای باکو محسوب میشوند. نقشها و رنگها آنقدر جذاب خیالانگیزند که چشم آدم را به خود خیره میکنند. مجموعه بینظیری از فرشها و قالیهای دستباف آذری در این موزه نگهداری میشود که میتواند چند ساعت حسابی شما را مات و مبهوت کند. اين موزه، قبلا موزهی لنين نامیده میشد. اما در حال حاضر تبديل به موزه فرش بسيار زيبايی شده و نشانه تاريخچه فرش در آذربايجان است. در اين موزه هزاران قاليچه دستبافت و كمياب و زيبای آذری، ايرانی و داغستانی نگهداری میشود که بیتردید این مکان هم در گروه دیدنی های باکو قرار میگیرد.
9-برجهای شعله
برجهای شعله که سه برج شیشهای با انحناهای سینوسی و رنگ آبی، بلندترین آسمانخراشهای شهر باکو و نماد معماری معاصر آن هستند. برجهای شعله بین ۱۶۰ تا ۱۸۰ متر ارتفاع دارند و به حدی بزرگ هستند که از فاصلههای دور هم به خوبی قابل دیدن هستند. در طراحی این برجها از آتش الهام گرفتهاند و نورپردازی شبانه آنها بهگونهای است که مثل شعلههای آتش روی سیاهی آسمان دیده میشوند. بعضی شبها هم به رنگ پرچم ملی آذربایجان دیده میشوند. شبها از دورترین نقاط شهر هم میتوانید شعله این برجهای سر به فلککشیده را ببینید. چند رستورانهای خوب باکو هم حوالی همین دیدنی های باکو دیده میشوند.
10-موزه ملی تاریخ آذربایجان
اگر شما هم از افرادی هستید که به دنبال جاذبههای تاریخی شهر مقصد هستید، اینجا برایتان یکی از بهترین دیدنی های باکو است. موزه ملی، بزرگترین موزه آذربایجان است که در عمارت محل سکونت زینالعابدین تقیاف بنا شده است. تقیاف سرمایهدار نیکوکار و اهل فرهنگ آذربایجانی بود و چندین مدرسه و روزنامه در آذربایجان تاسیس کرد. این موزه در سال ۱۹۲۰ ساخته شده و تاریخ و فرهنگ آذربایجان را در در چند گالری مختلف نشان میدهد؛ نمایشگاه تاریخ مدرن، نمایشگاه انسانشناسی، نمایشگاه تاریخ باستان و میانه آذربایجان و چند گالری و مجموعه دیگر از دیگر دیدنی های باکو هستند که در این مکان وجود دارند.