گنجینهای بینظیر خوشنویسی و 500 سال قدمت!
به گزارش خبرنگار ایرانگرد، روز گذشته، همزمان با آغاز اولین روز فصل زیبای زمستان یعنی اول دیماه، مراسمی درسالن موزه ملی برگزار شد ،در این مراسم کمنظیر که در حضور جمع کثیری از اساتید و علاقمندان انجام گرفت از گنجینهای نایاب خوشنویسی ارزشمند متشکل از تابلوهایی زیبا، ارزشمند و قدیمی، مربوط به هنر اصیل خوشنویسی رونمایی شد. این گنجینه کمنظیر و مثالزدنی که آثار اساتید و هنرمندانی مطرح مانند میرعماد، گلزار و اسماعیل جلایر، میرزا غلامرضا اصفهانی، زینالعابدین اصفهانی و ملک محمد قزوینی را در خود جای داده، که در دراز مدت توسط مهندس محمدحسن ملک مدنی خانواده ها یشان گردآوری شده است و روز گذشته توانست نظر علاقمندان و مدعووین را به خود جلب کند.
در ابتدای این رونمایی استثنایی و در آیین افتتاح این مراسم که از ساعت 14 یکشنبه اول دیماه، در سالن موزه ملی آغاز شد، غلامحسین امیرخانی و سید مجتبی حسینی معاون امور هنری وزارت ارشاد و سید محمد بهشتی رییس سابق سازمان میراث فرهنگی و نیز جمع کثیری از علاقمندان و اساتید این هنر نیز حضور داشتند.
این مراسم با اجرای استاد سهیل محمودی همراه بود و حضار از سخنرانی برخی مدعووین، حافظخوانی و سعدیخوانی نیز بهره بردند.
به گزارش خبرنگار ایرانگرد، در این برنامه مهندس محمدحسن ملکمدنی طی سخنرانی کوتاه، پیشینه هنر خوشنویسی را، در خاندان خویش مربوط به 250 سال پیش دانست و در ادامه افزود: من هنرمند نیستم ولی به هنرمندان بسیار علاقمندم و معتقدم کسانی که با حروف بازی میکنند، سرشار از عشق و محبت هستند روح لطیفی دارند و به طور کلی روحیه خشن از آنها دور است و این حروف با تمام جان آنها آمیخته است.
محمدحسن ملک مدنی توجه به هنر و هنرمندان را از وظایف همگان به خصوص مسئولین دانست و گفت: تمام دوستانی که در شهرداریها یا همه مراکز فرهنگی و هنری مشغول هستند، باید قدر هنر و هنرمند را بدانند و به آن ارج بنهند تا به این ترتیب هنر ایرانی و آثار ایرانی حفظ شود.
به طور کلی باید شرایطی فراهم کنیم تا از زیردست هنرمندان، آثار هنری ارزشمند خارج کنیم.
به گزارش خبرنگار ایرانگرد، صاحب گنجینه عظیم خطاطی به لزوم و امکان فراهم آوردن فضایی برای آموزش هنر در هر زمان بدون سرمایهای فراوان اشاره کرد و در این خصوص افزود: آموزش هنر در دوره ما به سرمایه مادی آنچنانی نیاز ندارد و با فراهم کردن فضا و استادی مناسب میتوانیم شرایطی را فراهم کنیم تا فرزندان ما قلم و کاغذ دست بگیرند، بنویسند و نقاشی کنند. خوب به خاطر دارم زمانی در شهرداری منطقه 12 تهران شرایطی فراهم شده بود که بعد از اتمام کار ادرای شهرداری، کلاسهای آموزش هنر نقاشی و خطاطی برای علاقمندان فراهم شد و برای بسیاری از افراد این امر جالب توجه و خوشایند بود.
محققان ایرانگرد معتقدند در تمام دنیا هنر، همان فن، صنعت و یا فضلی است که به بهترین حالت نمودار شده است و چشم بیننده را به خود خیره میسازد و یک دنیا هیجان به وجود او هدیه میکند. در واقع هنر، پیر، جوان، کوچک و بزرگ نمیشناسد و بیتردید بزرگترین هنرمند خداوند است که در همه جای جهان آفرینش میتوان زیباییهایش را دید و در آن تامل کرد.
حتما برای بسیاری از ما وقتی برای اولینبار از چیزی یا هنری دیدن کنیم لذتبخش خواهد بود. دکتر ملکمدنی، قدمت این آثار را متعلق به سالها پیش دانست و اشاره کرد: بسیاری از این تابلوها متعلق به حدود به نیم قرن پیش هستند که از همان زمان تا کنون از دیدهها پنهان ماندهاند و امروز در این مراسم رونمایی شده و به نمایش درآمده است!
تحقیقات ایرانگرد حاکی از آن است که هنر خطاطی در کشور ما، (سنه دوم پس از هجرت)، در ابتدا به شیوه نَسخ وجود داشت. پس از آن با یاری و حمایت ابوبکر بن سعد زنگی در فارس، دهها نسخه قرآن خطی به وجود آمد. در دوره ایلخانیان، به علت نفوذ هنر چین و سلطه مغولها، اوراق مُذهّب کتابها، اولینبار با نقشهای تزیینی زینت شد. در زمان حکومت تیموریان در ایران، خط و خوشنویسی اهمیتی خاص یافت.
از سویی میرعلی تبریزی خط نستعلیق را که از ترکیب دو نوع خط نسخ و تعلیق به وجود آمده بود استحکام بخشید. از طرفی دیگر، از شاهزاده بایسنقر میرزا بهعنوان مشهورترین خطاط قرآن در این زمان یاد میشود.
آنچه که بهعنوان شیوهها یا قلمهای خوشنویسی ایرانی یاد میشود بیشتر جهت متون غیر مذهبی مثل دیوان اشعار، قطعات ظریف هنری یا برای مراسلات و مکاتبات اداری بهکار رفته است.
این موضوع در حالی است که خط، در نزد اعراب و ترکان عثمانی بیشتر جنبه دینی داشته است. گفته میشود آنها هم برای انجام کارهایی مثل منشیگری و اموری غیرمذهبی قلمهایی را بیشتر بهکار میبرند، اما نهایت هنرنمایی آنان، در خط ثلث و نسخ و کتابت قرآن و احادیث بوده است.
به گزارش خبرنگار ایرانگرد، در ایران هم برای امور مذهبی مثل کتابت قرآن مجید، احادیث و روایات و همچنین کتیبهنویسی مساجد و مدارس مذهبی بیشتر از ثلث و نسخ استفاده میکردند، که نزد اعراب بیشتر رایج بوده است.
محمدحسن ملک مدنی که هماکنون با کمک و همیاری اعضای خانوداهاش توانسته بهترین و زیباترین آثار خطاطی را با هزینه شخصی خود در اختیار داشته باشد، روز گذشته در مراسم رونمایی از این گنجینه خطاطی گفت: نقل است که شبها شاهعباس چراغ دست میگرفت و میرعماد خط مینوشت و گاهی هم محفل بسیار دوستانه بود و این از اهمیت این هنر حکایت میکند.
در آیین افتتاحیه نمایشگاه «قلمی چند از گنجینه ملک مدنی»، ملک مدنی خود را در محضر اساتیدی مانند استاد آقاداشلو بسیار ناتوان دانست و گفت: من در محضر بزرگان این هنر، مانند استاد محترم جناب آقای آقاداشلو که نامشان به بزرگی در هنر و فرهنگ تاریخ ایران میدرخشد، سخنی درباره هنر ندارم:
رشتهای بر گردنم افکنده دوست میکشد آنجا که خاطرخواه اوست
در هر شرایطی سعی کنیم قدر این هنر ارزنده و همه هنرها را بدانیم
دیگران کاشتند و ما خوردیم ما بکاریم و دیگران بخورند
محمدحسن ملک مدنی در پایان مراسم افتتایحه از همه افراد حقیقی و حقوقی که او را در برگزاری این نمایشگاه یاری کرده بودند، سپاسگزاری کرد.